Zo slagen gemeenten er wél in om toegankelijkheid te implementeren

Organisatievraagstuk

Veel organisaties zien het voldoen aan digitale toegankelijkheidseisen in de eerste plaats als een technische uitdaging voor webprofessionals. Promotieonderzoek van Eric Velleman, wetenschappelijk directeur Accessibility, laat echter zien dat het vooral een organisatievraagstuk is. Vijf organisatieprocessen bevorderen de kans op succesvolle implementatie van toegankelijkheid. 

1. Bewustwording en kennis ontwikkelen

Volgens Nederlandse wet- en regelgeving moeten websites van overheden in 2021 voldoen aan standaarden voor toegankelijkheid. De Nederlandse gemeenten hebben die standaarden omarmd, maar toch lukt het vaak onvoldoende om digitale toegankelijkheid volledig te implementeren. Bovendien denkt bijna 90% van de gemeentemedewerkers (ten onrechte) dat de website van hun organisatie al toegankelijk is voor mensen met beperkingen. Een test van de daadwerkelijke toegankelijkheid is dan ook een goed startpunt om bewustwording in de hele organisatie te vergroten. Bedenk dat automatische testtools altijd aangevuld moeten worden met handmatig toetsen. Wijs vervolgens intern mensen aan om collega's kennis van de richtlijnen te verspreiden of schakel daarvoor externe partijen in.

2. Betrokkenheid van (top-)management

Wijs iemand in het hoogste management aan die verantwoordelijk is om digitale toegankelijkheid in de organisatie te implementeren. Dit vergroot het gevoel van urgentie voor toegankelijkheid bij managers en beleidsmakers. Betrek mensen met een beperking en eigen medewerkers bij het ontwikkelen van een nieuwe website.

3. De organisatorische structuur aanpassen

Bewustwording en betrokkenheid alleen zijn niet voldoende. Neem toegankelijkheid als een vast onderwerp op in het gemeentelijke beleidsplannen en in de gehanteerde (inkoop)procedures. Deze aanpassingen zorgen ervoor dat toegankelijkheid als onderwerp van het hart en het hoofd naar de handen van de organisatie gaat. Bepaal een vast percentage van de jaarlijkse kosten die worden besteed aan webtoegankelijkheid.

4. Monitoring en rapportage

Bij het aanbesteden van nieuwe websites en applicaties wordt vaak wel op toegankelijkheid gelet. Maar of de opgeleverde software ook werkelijk aan de richtlijnen voldoet, wordt vaak niet gecontroleerd. Ook weet de gemeente vaak niet of de eigen digitale informatie op den duur nog steeds toegankelijk is. Periodieke monitoring en rapportage van toegankelijkheid helpen om helder te krijgen hoe de organisatie op het gebied van toegankelijkheid presteert en waar werk aan de winkel is. Benoem een specifiek persoon die verantwoordelijk is voor de monitoring en de toegankelijkheidsscores van de organisatie.

5. Keuze van informatiesystemen

Het ene informatiesysteem ondersteunt toegankelijkheid beter en gemakkelijker dan het andere. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om het Content Management Systeem (CMS) van de website. Kies een systeem dat is ingericht op toegankelijkheid. Het kan nuttig zijn om zowel het webteam als mensen met beperkingen vooraf bij de aanschaf te betrekken. Zij kunnen voorbeelden van een product testen voordat het contract wordt getekend.