Over Toegankelijkheid - Wet en Regelgeving - Tijdelijk Besluit Digitale Toegankelijkheid

Wetgeving

De EU-richtlijn voor de toegankelijkheid van overheidswebsites en -apps uit 2016 is omgezet in Nederlandse wetgeving. Dat is gebeurd door middel van een Algemene Maatregel van Bestuur: het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid. De reden voor het woord ‘tijdelijk’ in de naam is dat de grondslag uiteindelijk wordt geleverd door de Wet digitale overheid. Zolang deze wet nog niet van kracht is, wordt deze als 'tijdelijk' aangeduid.

Het Tijdelijk besluit trad op 1 juli 2018 in werking en bevat specifieke voorschriften voor de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties. Het stelt de toepassing van de standaard EN 301 549 verplicht, waarin de WCAG richtlijnen zijn opgenomen (zie ook paragraaf 1.2). Het besluit vervangt eerdere wet- en regelgeving en geldt ook voor (nieuwe of vernieuwing van) interne websites. Met een interne website wordt een website bedoeld 'die enkel beschikbaar is voor een beperkt aantal personen, en niet voor het algemene publiek als zodanig' (EU-richtlijn). In de praktijk hebben we het dan over een intranet of extranet.

Het Tijdelijk besluit maakt deel uit van een breder pakket van maatregelen die de toegankelijkheid van de digitale dienstverlening van de overheid moet ondersteunen. Doel van de maatregelen is dat mensen met en zonder een functiebeperking op gelijke voet kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Een toegankelijke website of mobiele applicatie moet dus door iedereen kunnen worden gebruikt, ook door bezoekers met een functiebeperking.

Gefaseerde toepassing

Het Tijdelijk besluit gaat net als de Europese richtlijn uit van een gefaseerde toepassing:

Websites gepubliceerd vanaf 23 september 2018 moesten uiterlijk op 23 september 2019 voldoen.
Websites gepubliceerd voor 23 september 2018 moeten uiterlijk op 23 september 2020 voldoen.
Mobiele applicaties moeten uiterlijk op 23 juni 2021 voldoen.

Wereldwijd passen bedrijven en overheden de WCAG-standaard (of EN 301 549) al langere tijd toe. Dat is ook niet verwonderlijk. Toepassing van de richtlijnen levert geen belemmering op voor ontwerpers of ontwikkelaars van websites en mobiele apps. En alle gebruikers, met én zonder beperking, hebben er voordeel van.

Nederland ging al eerder een stap verder dan andere landen. Waar de EU-richtlijn zich vooral richt op het voldoen aan de wet (compliance) wordt in Nederland ook gekeken naar de maatregelen die overheidsinstanties nemen om tot succesvolle implementatie te komen. Dit blijkt onder meer uit de verplichte toegankelijkheidsverklaring en de daarvoor opgezette invulassistent.

Toegankelijkheidsverklaring

Overheidsinstanties moeten een toegankelijkheidsverklaring publiceren voor iedere website of app waarvoor zij verantwoordelijk zijn. In de verklaring staat in hoeverre de website al aan de eisen voldoet en welke maatregelen de instantie neemt om toegankelijkheid te verbeteren, inclusief planning.

Tools

Er zijn twee handige tools beschikbaar om een toegankelijkheidsverklaring op te stellen:

Tool voor Nederlandse overheden: toegankelijkheidsassistent
Tool van W3C: Accessibility Statement Generator

De eerste tool is vooral geschikt om een beeld te geven van waar een Nederlandse overheidsinstantie op een bepaald moment staat op het gebied van toegankelijkheid.

De tweede is een (Engelstalige) tool van het World Wide Web Consortium (W3C). Deze geeft ongeveer dezelfde informatie maar richt zich meer op gehandicapte bezoekers van de website of applicatie. Deze tool is gebaseerd op onderzoek van Gov.uk, de website van de Britse overheid.