Onderzoek naar toegankelijkheid kan alleen als dit inclusief gebeurt.

De achtergrond

In de afgelopen decennia is het steeds duidelijker geworden dat een van de belangrijkste facetten van het onderzoek de eindgebruikers zijn. Dit zijn de personen die het product/dienst/gebouw gaan gebruiken.

Of het nu gaat om het uitvragen van de wensen en behoeften van een persoon, de interesse te peilen of de klantreis in kaart te brengen. Het is steeds van belang om mensen te spreken. Het mooie, maar ook soms ook lastige is dat mensen veelzijdig zijn. Dit leidt er toe dat mensen soms onbewust worden buitengesloten of er ontworpen wordt voor de 'standaard' mens. Hierdoor kan het eindresultaat nooit echt helemaal aansluiten.

Binnen de principes van inclusief ontwerp wordt de veelzijdigheid van de mensen omarmt. Het gaat er hierbij om dat iedereen zich gehoord voelt en niemand buitengesloten wordt. Inclusief ontwerp houdt dus rekening met een mogelijke (zichtbare of onzichtbare) beperking maar ook met de cultuur, achtergrond en seksuele diversiteit.

Bij goed inclusief ontwerp past het concept van inclusief onderzoek: hoe kan je rekening houden met wensen en behoeften van de individu tijdens het doen van onderzoek?

Het doel

Tijdens het uitvoeren van gebruikersonderzoeken binnen Accessibility hebben wij moeten vaststellen dat er nog te weinig kennis is over het doen van goed inclusief onderzoek. Met deze reden heeft Accessibility een intern project gestart met de naam "Werkplaats Inclusief Onderzoek". Het doel hiervan is kennis opdoen en inzicht vergaren over het onderwerp van inclusief gebruikersonderzoek en te werken naar een toolkit over inclusief gebruikersonderzoek. Deze toolkit is een bundeling van artikelen en kennis over inclusief onderzoek met praktische informatie en tips. Hierbij richten wij ons vooral op het inclusief betrekken van mensen met een beperking.

Methodieken onder de loep

Tijdens dit project kijken we naar bepaalde onderzoeksmethodieken die veel gebruikt worden. De eerste methodiek die wordt onderzocht is de inzet van een (online) vragenlijst of enquête. Waar valt binnen het maken van een vragenlijst rekening mee te houden om deze zo inclusief mogelijk te maken? Door zo'n vragenlijst op een inclusieve, toegankelijke en gebruiksvriendelijke manier op te bouwen zullen er meer mensen bereid zijn de vragenlijst in te vullen. Daarnaast maakt een toegankelijke vragenlijst het ook mogelijk dat deze ingevuld wordt door iedereen. Dit zorgt voor meer antwoorden en meer veelzijdigheid. Bepaalde groepen die eerder minder geneigd waren om een vragenlijst in te vullen zullen dit eerder doen bij een vragenlijst waarbij er rekening gehouden is met hun wensen en behoeften.

Om te bepalen wat nodig is om een vragenlijst toegankelijk en inclusief te maken wordt met veel verschillende mensen gesproken en de vragenlijst zelf centraal gezet. De inzichten uit dit onderzoek, gecombineerd met datgene wat bekend is uit de (wetenschappelijke) literatuur vormen de basis voor de eerste onderzochte methodiek.

Wat kun je verwachten?

Inclusief onderzoek is breed. Zoals hierboven beschreven zijn de eerste stappen genomen rondom inclusieve vragenlijsten. Daarna zullen ook andere methodieken onderzocht worden. Alle inzichten worden gedeeld en uiteindelijk gebundeld in de toolkit. We werken naar toepasbare tips toe. Dit betekent dat je de kennis direct kunt toepassen als je een onderzoek gaat doen. Waar moet je aan denken als we het hebben over inclusief onderzoek? Denk bijvoorbeeld aan de volgende vraag: als je iemand interviewt die doof is, waar let je dan op? Alvast een kleine tip: kijk de persoon aan die doof is terwijl je praat, ook al is er een tolk bij die allicht auditief teruggeeft wat die persoon zegt.

Nu al aan de slag?

Ben je nu bezig met een bepaald onderzoek en vraag je je af of je op de juiste weg bent wat betreft inclusiviteit of twijfel je over een bepaalde aanpak? Neem vooral contact op met ons. Accessibility voert regelmatig interviews, UX-onderzoek, mystery guest onderzoeken en focusgroepen uit en kan jou daarin ondersteunen.