Hoe maak je video toegankelijk voor mensen met een beperking?

Wat is verplicht?

Kort samengevat: alle videobestanden die vanaf 23 september 2020 op een digitaal overheidskanaal worden geplaatst moeten voor iedereen toegankelijk zijn - met uitzondering van live-video. Contentmakers moeten aan elke video alternatieven toevoegen zodat ook mensen met een beperking de video kunnen volgen. Op de webpagina's van Logius onder dit artikel lees je wat er verplicht is onder de huidige en de toekomstige wet, en welke uitzonderingen er gelden.

Wat is het probleem?

Iemand die blind of slechtziend is, mist veel van de informatie die met bewegende beelden wordt aangeboden. Een dove of slechthorende mist auditieve informatie. Er zijn relatief eenvoudige middelen om deze groepen alternatieven te bieden.

Waar moet ik aan denken?

1. De online media player. De ene media player biedt meer toegankelijkheidsopties dan de andere. Kies voor multimediasoftware die is ingericht op toegankelijkheid.
2. Zorg bij elk audiovisueel bestand voor een goed tekstueel alternatief: audiodescriptie en ondertiteling. Een audiodescriptie geeft voor blinden en slechtzienden een beschrijving van de visuele informatie die de video biedt. Ondertiteling geeft voor doven en slechthorende de gesproken tekst visueel weer, aangevuld met relevante informatie over ander geluid, zoals een sirene, muziek of een knal. Audiodescriptie en ondertiteling zijn bij korte video's eenvoudig te realiseren. Bij een lang videoverslag kan een beknopt tekstverslag gebruiksvriendelijker en bruikbaarder zijn.
3. Voorkom lichtflitsen en afleidend achtergrondgeluid in de video. Lichtflitsen kunnen epileptische aanvallen veroorzaken; te veel achtergrondgeluid is storend voor mensen met gehoorproblemen.
4. Zorg ervoor dat de gebruiker een video met automatisch startend geluid kan pauzeren of stopzetten. Of beter nog zorg dat de video niet automatisch met geluid start. Een video met geluid die direct start bij het openen van een pagina is erg hinderlijk voor gebruikers met voorleessoftware. Zij kunnen dan niet de stem van hun voorleessoftware horen omdat het geluid van de video al speelt.
5. Bedenk ook dat sneltoetsen vaak niet handig zijn voor mensen met een beperking. Zorg ervoor dat de videosoftware de gebruiker in staat stelt om sneltoetsen uit te zetten of sneltoetscombinaties te veranderen. 

Een handige tool

Scribit.pro is een online programma waarmee je video’s eenvoudig  kunt voorzien van ondertiteling, audiodescriptie en een tekstalternatief. In de online software typ je wat er te zien is op het moment dat er geen dialogen zijn (audiodescriptie), en wat er gezegd wordt (ondertiteling/captions).  Deze twee elementen samen beschrijven op volgorde wat er te zien en te horen is in de video (tekstalternatief).  De software produceert vervolgens een los mp3-, srt- en txt-bestand dat je direct in jouw video kunt monteren of optioneel aan kunt zetten in een toegankelijke videoplayer die scribit.pro gratis meelevert. De video kun je vervolgens direct vanuit het programma volledig toegankelijk embedden op je eigen website. Scribit.pro maakt gebruik van de hoogwaardige synthetische stemmen van Readspeaker (o.a. bekend van de voorleesknop) voor het uitspreken van de audiodescriptie. Door het toepassen van een computerstem blijft de kwaliteit consistent en kunnen gebruikers goed onderscheid maken tussen de content van de video en de ondersteuning van de audiodescriptie. Meer over scribit.pro.

Wie een website of app toegankelijk maakt voor mensen met een beperking, maakt hem tegelijk beter bruikbaar voor mensen zonder beperking. Bovendien is een videobestand pas doorzoekbaar voor Google en andere zoekmachines als er audiodescriptie en ondertiteling aan is toegevoegd.